Opvoeden: een vak apart. Iedereen doet het op zijn of haar eigen manier, en dat is natuurlijk allemaal goed. We geven van alles mee tijdens het opvoeden: regels, normen, waarden etc. Maar geven we ook iets mee over het milieu? We horen het overal om ons heen: biologisch eten, milieubewust en als hot item: stikstof. De Bio lekker voor je overstapweken zijn gestart en dit interview met Joost heeft me zeker aan het denken gezet, een beter milieu begint gewoonweg bij jezelf. Nina is 4,5 jaar, jong maar we kunnen natuurlijk al met een aantal simpele dingen beginnen. Papiertjes gaan in haar jaszak en gooi je niet zomaar op straat. Dit gaat tot nu toe goed gelukkig. Maar wat als ik aan Nina vraag waar de melk vandaan komt? Of hoe een bloemkool, appel of wortel groeit? Dan wordt het al iets lastiger. Nina haar papa heeft een supermarkt dus dat is natuurlijk het makkelijkste antwoord. Een goede reden om dit voorjaar met een klein moestuintje te beginnen voor haar!
Lezen jullie mee?
De Overstapweken van Bio lekker voor je
22% van de Nederlandse consumenten koopt (ongeveer) evenveel biologische- als niet-biologische voedingsmiddelen. Bijna de helft van de biologische kopers koopt nu zelfs meer biologische producten dan voorheen. De argumenten die consumenten aanhalen om voor biologisch te kiezen, zijn de effecten op het milieu en het ruimere assortiment. Bio lekker voor je zet zich in om alle Nederlanders meer en vaker biologisch te laten eten. Ook de Europese Commissie noemt biologische voeding een oplossing voor klimaatverandering, het beschermen van biodiversiteit, en duurzame voedselproductie. De keuze voor biologisch eten is dan ook een extra mooi voornemen voor het nieuwe jaar!
Bio lekker voor je sprak vijf verschillende ‘overstappers’. Ook Joost van Middelaar is overgestapt en doet hieronder zijn verhaal. Joost van Middelaar (35) is de eigenaar van een melkveebedrijf in Rutten, gelegen aan de rand van de Noordoostpolder. Joost is -als een van de weinige veehouders in Nederland- overgestapt naar een biologische bedrijfsvoering.
Joost, je bent al een tijdje bezig om je bedrijf biologisch te voeren. Hoe kwam je hiermee in aanraking?
Het is eigenlijk allemaal begonnen met de status van onze grond. Wij zijn gevestigd op het strand van de voormalige Zuiderzee en daar bestaat de grond met name uit ‘zandgrond’. Doordat deze grondsoort erg droog is, ging ons gras elke zomer dood. Wij waren hiervoor op zoek naar een oplossing. Dankzij een masterclass kwamen wij in aanraking met biologisch telen. Wij kregen het advies om niet alleen met gras te zaaien, maar met verschillende soorten kruiden. Denk hierbij aan planten die diepgeworteld zitten. Deze planten kunnen vocht dieper weghalen.
Wat onderscheidt jouw biologische melkveebedrijf van een niet-biologische variant?
Het bedrijf telt ongeveer 100 koeien en hebben daarbij gekozen voor een speciaal ras dat geschikt is voor het produceren van melk én vlees. Deze koe past het best bij ons biologische systeem. Het is belangrijk dat je als boer kiest welke koe bij jouw systeem past. Om een beeld te geven: onze koeien produceren 20% minder melk. Dat is ook de reden dat de prijs van biologische melk hoger ligt. Uiteindelijk leveren wij aan onze partner en zij leveren onze producten aan diverse fabrieken. Ongeveer 1 tot 1,5% van de Nederlandse veehouders teelt biologisch, dus wij onderscheiden ons alleen al hierin.
Wat zijn voor- en volgens- jou de voordelen om biologisch te werken in de veeteelt?
Voldoening. Vanuit milieuoogpunt gezien zorgt een biologische aanpak goed, of in elk geval beter, voor onze planeet. Een aspect hiervan is dat wij binnen de biologische landbouw geen kunstmest gebruiken. Niet alleen omdat het niet is toegestaan, maar ook omdat we het echt niet willen. Er is namelijk veel aardgas nodig om kunstmest te produceren, wat natuurlijk schadelijk is voor het milieu. Daarnaast voeden wij de bodem op een natuurlijke manier, dat is goed voor het bodemleven – en dat is nou juist waar ik zo zuinig op ben. Hiermee investeer ik in mijn eigen grond zodat ik de opbrengsten van het land kan uitbreiden. De grond is uiteindelijk toch de basis van mijn bedrijf. Op de lange termijn, levert biologische teelt dus op. Daarnaast vind ik de zorg voor mijn koeien erg belangrijk. Ik vind het bijvoorbeeld belangrijk dat de koeien eerst op natuurlijk wijze worden verzorgd, als ze ziek zijn, voordat er antibiotica aan te pas komt.
Waarom zouden andere boeren volgens jou biologisch moeten telen?
Biologisch telen is niet voor iedereen weggelegd. Het systeem moet bij je passen en niet alleen vanwege het geld. Natuurlijk leveren biologische producten uiteindelijk meer op, maar vergeet niet dat de kostprijs uiteraard ook hoger ligt. Er zijn boeren die alleen vanwege de opbrengst biologisch werken, maar ik ben ervan overtuigd dat als geld de enige drijfveer is, het geen succes wordt. Je moet een heleboel dingen anders doen en laten. En dat moet je wel liggen.
Wat zijn dan bijvoorbeeld van die dingen die je moet laten als biologische boer?
Veel boeren zijn van mening dat er zonder kunstmest veel te weinig voer van het land wordt gehaald en daar moet je het natuurlijk van hebben. Ik ben zelf van mening dat dit prima op een andere manier kan en dat is het gebruik van vlinderbloemigen, zoals klavers. Klavers kunnen namelijk stikstof binden uit de lucht. Stikstof is natuurlijk een hot item de laatste tijd. Er wordt alleen gesproken over de stikstof uitstoot, maar dit is juist iets positiefs. En met name in de biologische sector. Dit zou van mij nog meer belicht mogen worden.
Hoe ziet de toekomst van de biologische boer er volgens jou uit?
Ik zie de toekomst positief in voor mij en andere biologische boeren. Er is steeds meer vraag naar biologische producten. De consument is steeds maar weer kritischer en veeleisender dan voorheen. Ik denk dat dit in ons voordeel werkt. De vraag stijgt en daarmee ook onze kansen. Daarnaast is er een controlerende instantie die een heel scala aan eisen heeft. Voldoe je aan deze eisen, dan mag je biologisch produceren. Het is belangrijk dat deze regels er zijn en worden nageleefd om onze kwaliteit te waarborgen.
Wat zou je andere boeren die willen overstappen naar biologische teelt willen aanraden?
Vaak is een systeem iets wat van generatie op generatie doorgaat. Je hoeft dit niet gelijk drastisch om te gooien. Probeer het stapsgewijs aan te pakken.
Kopen jullie vaak biologische voedingsmiddelen?
Dit artikel bevat een product dat is opgestuurd door een bedrijf of merk.
